Διαβάσεις

Η Αφροδίτη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο σε μια τροχιά εσωτερική (μικρότερης ακτίνας) από αυτή της Γης. Συγκεκριμένα, ενώ η μέση απόσταση Γης - Ήλιου είναι ίση με περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα (μια αστρονομική μονάδα), η μέση απόσταση της Αφροδίτης από τον Ήλιο είναι 0,72 αστρονομικές μονάδες - περίπου 108 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Περιοδικά (περίπου κάθε 584 ημέρες, ένα χρονικό διάστημα γνωστό ως συνοδική περίοδος) η Αφροδίτη περνάει ανάμεσα από τη Γη και τον Ήλιο, ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως κατώτερη σύνοδος (εικόνα 1). Ο πλανήτης τότε δεν είναι ορατός από τη Γη, καθώς ανατέλλει και δύει μαζί με τον Ήλιο.
Εικόνα 1: Κατώτερη σύνοδος Αφροδίτης

Εάν οι τροχιές των δύο πλανητών ήταν πάνω στο ίδιο επίπεδο, τότε σε κάθε κατώτερη σύνοδο θα βλέπαμε την Αφροδίτη να διέρχεται μπροστά από το δίσκο του Ήλιου. Όμως, αυτό δεν συμβαίνει στην πράξη. Η τροχιά της Αφροδίτης παρουσιάζει μια κλίση ίση με 3,4° ως προς την εκλειπτική (το επίπεδο της τροχιάς της Γης γύρω από τον Ήλιο). Λόγω της κλίσης της τροχιάς της, τις περισσότερες φορές κατά τη σύνοδο της, η Αφροδίτη περνάει είτε πιο πάνω είτε πιο κάτω (εικόνα 2) από το επίπεδο της εκλειπτικής, με αποτέλεσμα να μην παρατηρείται μια διάβαση προ του ηλιακού δίσκου.

Εικόνα 2: Επίπεδα τροχιών Γης (μεγάλος κύκλος) και Αφροδίτης μικρός κύκλος)

Τα δύο επίπεδα τέμνονται στο χώρο σε δύο νοητά σημεία που είναι γνωστά ως σύνδεσμοι. Ο ένας είναι εκείνος στον οποίο ο πλανήτης κινείται ανερχόμενος από το νότιο προς το βόρειο ημισφαίριο της εκλειπτικής (αναβιβάζων σύνδεσμος) και ο άλλος αυτός στον οποίο ο πλανήτης κατέρχεται από το βόρειο προς το νότιο ημισφαίριο της εκλειπτικής (καταβιβάζων σύνδεσμος). Όπως φαίνονται από τη Γη, τα σημεία αυτά ευθυγραμμίζονται με τον Ήλιο κοντά (συν πλην μια μέρα) στις 8 Δεκεμβρίου (αναβιβάζων σύνδεσμος) και 7 Ιουνίου (καταβιβάζων σύνδεσμος) κάθε έτους.

Εάν σε μία από αυτές τις ημερομηνίες, συμβεί να βρίσκεται ο πλανήτης και σε κατώτερη σύνοδο, τότε ο δίσκος του πλανήτη φαίνεται να διέρχεται μπροστά από τον ηλιακό δίσκο, δηλαδή έχουμε το φαινόμενο της διάβασης.
Τέτοιες διαβάσεις συμβαίνουν λοιπόν περιοδικά τόσο για τον Ερμή, όσο και για την Αφροδίτη, τους δύο δηλαδή πλανήτες που κινούνται σε εσωτερικές τροχιές, ως προς την τροχιά της Γης, γύρω από τον Ήλιο και μπορούν να προβλεφθούν με μεγάλη ακρίβεια (όπως εξάλλου συμβαίνει και με τις εκλείψεις του Ήλιου και της Σελήνης).


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου